Wezareta Bazirganiyê ya Tirkiyê piştrast kir ku welatê wî bazirganiya xwe bi rejîma Israîlê re bi temamî rawestandiye û ev biryar wê di meriyetê de bimîne heta ku bênavber gihandina alîkariyên mirovî ji bo Zîvala Xezeyê misoger bibe.
Serokomarê Tirkiyê Recep Tayyîp Erdogan derbarê vê biryarê de got: Me xwest pêvajoyê bê lez û bez binirxînin û me ev gav avêt. Hemû Rojava ji bo Îsraîlê dixebite. Ew ji bo Îsraîl, bi taybetî Dewletên Yekbûyî dixebitin. Dema ku wan fonên xwe seferber kirin, gelê Filistînê di bin bombeyên Îsraîlê de bi mirinê hatin mehkûmkirin. Me nikarîbû tiştekî bikirana, me gav avêt û derî girt.
Li gor îstatîstîkên bazirganiya derve ya Tirkiyeyê ku Sputnikê analîz kir, welatê wî di sala 2023an da bi bihayê 5,4 milyar dolarî hinardeyî Îsraîlê kir û bi bihayê 1,6 milyar dolarî kelûmelên Îsraîlê îthal kir.
Ferşid Baghariyan li hevpeyvîna bi ajansa ISNA`yê, li analîza xwe ya li ser qutbûna peywendiyên ticarî yên Tirkiyê û Rêjîma Siyonîst piştî berdewamiya cinayetên vê rejîmê li Xezeyê, destnîşan kir ku her dewletek divê têkiliyên xwe bi Israîlê re qut bike, an kêm bike an kêm bike. radeya nûçeyeke baş e û baştir e ku bûyerên wiha li cîhanê bibin nimûne.
Got jî: Eva ku Erdogan dereng biryara karekî wiha da, cihê rexneyê ye û her çi qas jî dest bi kar kir, Serokomarê Tirkiyê di axaftina xwe ya dawî de ji gel û sektorên aborî yên welatê xwe re got, vê ziyanê li ber xwe bidin. ya girîng mirovatî ye
Ev pisporê mijarên navneteweyî jî pirs kir ku çima Tirkiyê di vê demê de tiştekî wiha kir. Wî got: Piştî şikestina partiya Erdogan di hilbijartinên vê dawiyê yên şaredariyên Tirkiyê de, wan zincîre patolojiyên xwe kirin û ev gav jî sedemên curbicur hebûn. Yekem piştgiriyeke tam ji bo meseleya Filistînê tunebû û meseleya din jî ew e ku ji ber ku Qeterê biryar da ku di navbeynkariya aştiyê ya di navbera Hemas û Îsraîlê de rola xwe bilîze, Tirkiye hewl dide ku vê rola xwe bilîze, şiyana wê heye. di rastiyê de, Tirkiye Digere ku hinekî ji prestîja xwe ya Navneteweyî ya windabûyî dîsa bi dest bixe.
Baxaryan eşkere kir: Eger Hemas ofîsa xwe li Qeterê rawestîne, cihê din yê çalakî û gotûbêjan dê Stenbol be. Wisa dixuye ku Erdogan di demeke nêz de di têkiliyên xwe yên bi Amerîka, Hamas û Îsraîl re hevkêşiyek çêbike, hevkêşiyek ku rêjeya wê ji aliyê Erdogan ve tê diyarkirin.
Wî bi bîr xist: Di heyama ku Îsraîl cînosayd dikir, peywendiyên aborî û bazirganî yên Tirkiyê bi vê rejîmê re berdewam bûn û gelek misilman ji civaka Tirkiyê dûr ketin, lewra piştevaniya ji Gazzeyê û rawestandina piştevaniya ji Israîlê re, dikare wan peywendiyên ji dest dane vegerîne
Ev pisporê mijarên navneteweyî ev pirs kir ku gelo dê qutbûna têkiliyên bazirganî yên di navbera Tirkiye û Îsraîlê de berdewam bike yan na. Wî got: Ev hemû pirs girêdayî korîdora gazê ne, ji ber ku girêbesta gazê bi Brîtanyayê re di 24ê Gulanê de bi dawî dibe û Tirkiye hewl dide ku li gorî vê girêbesta nû ya gazê ku dikare bi çend konsorsiyuman re were kirin, bişopîne. Tirkiye jî dê bibe yek ji wan aliyên ku vê daxwaz dikin.
Baxaryan her wiha bal kişand ser armancên Erdogan ên qutkirina têkiliyên bazirganiyê yên bi Îsraîlê re û got: Ev geşedan bi dawîhatina jenosîdê û avakirina agirbestê ve girêdayî ye ku Amerîka bikaribe bi zextan agirbestê pêk bîne. û Tirkiye jî hewl dide ku di zûtirîn dem de bigihêje agirbestekê.
................................................
dawiya peyamê