Giliyek fermî li dijî Colanî li Fransayê bi tawana jenosîdkirina şîeyên Sûriyê

Li gorî rapora nûçegihanê çandî yê Ajansa Navneteweyî ya Ehl-ul Beytê (s.x) ABNA-Çavkanîyên medyayî ragihandin ku gilînameyek li dijî serokê demkî yê Sûriyê û hejmarek ji berpirsên payebilind ên wî welatî bi tometa jenosîd û tawanên dijî mirovatiyê di dema bûyerên xwînrêj ên navçeyên beravên Sûriyê de, li dezgeha dadweriya Fransayê hatiye tomarkirin.
Dozgeriya Parîsê ragihand ku li dijî serokê demkî yê Sûriyê Ehmed El-Şeraa naskirî bi Ebû Mihemed El-Colanî û hejmarek ji wezîrên wî giliyê qanûnî hatiye kirin.
Li gorî nûçeya El-Mayaden, dozgeriya Parîsê jî ragihand ku ev gilî li ser sûcên qirkirin, qirkirina etnîkî û sûcên li dijî mirovahiyê hatine tomarkirin û qebûlkirin.
Li gorî raporê, gilî ji aliyê komeleya "Fransî-Elewî" (Collectif CFA) ve hatiye kirin û hûrgiliyên wê diyar dikin ku di navbera Kanûna 2024 û Adara 2025an de li herêma Sahelê ya Sûriyê kuştinên berbelav qewimîne.
Di nav tometbaran de ji bilî El-Colanî, navên wek Wezîrê Berevaniyê Marhef Ebû Qesra, Wezîrê Derve Esed El-Şeibanî, Wezîrê Navxwe Enes Xettab û Mihemed El-Casîm fermandarê Firqeya 25 a Artêşa Sûriyê ya nû hene.
Li gorî daxuyaniya Komela Fransî-Elewî, hêzên artêşa nû ya Sûriyê ligel dezgehên asayişa giştî û grûpên çekdar ên alîgirên hikûmetê, bi awayekî sîstematîk sivîlên Şîe û herwiha hin malbatên mesîhî û sunne yên ku hewla parastina wan didin, kirine armanc. Di van êrîşan de zarok jî di nav de bi sedan sivîl hatin qetilkirin û gelek bûyerên sinetkirin û kuştinên hovane hatin belgekirin.
Di daxuyaniyê de her wiha El-Colanî rasterast berpirsyarê van tawanan bû û ragihand ku wî ne tenê fermana rawestandina kuştinan nedaye, belkî bi awayekî fermî rewşa seferberiya giştî li dijî eşîra Şîe ragihandiye.
Di gilînameyê de herwiha hatiye: Texmînan diyar dike ku zêdetir ji 30 hezar sivîl ji navçeyên beravên Sûriyê derbider bûne, û nêzîkî 10 hezar kes jî xwe spartine binkeya leşkerî ya Hmeymimê, ku hêzên Rûsî tê de ne.
Ev gilî, ku yekem doza hiqûqî ya navneteweyî ye li dijî El-Jolanî, ji hêla Komeleya Fransî-Elewî ve tê şopandin.
Rêxistina Lêborîna Navdewletî (Amnesty International) pêştir bûyerên li peravên Sûriyê weke "sûceke şer" bi nav kiribû û rejîma desthilatdar li Şamê ji van kuştinan berpirsyar dîtibû.
................................
Dawiya peyamê/