Li gorî rapora nûçegihanê çandî yê Ajansa Navneteweyî ya Ehl-ul Beytê (s.x)— ABNA —Her çend dezgehên medyayê yên rejîma Siyonîst ji ber sansura tund a ku ji bo veşartina zirar û qurbaniyên têkildarî êrîşên Îranê yên li ser rejîmê li ser wan tê sepandin, nikarin amarên rastîn di vî warî de biweşînin, lê ji duh, Çarşemê ve û di heman demê de ku welatê me li dijminê Siyonîst têk çû, dezgehên medyayê yên Îbranî agahdarî li ser zirara ku ji ber operasyonên Îranê li aboriya Îsraîlê çêbûye peyda dikin.
Ziyana şerê bi Îranê re dikare bigihîje 20 milyar dolarî
Li gorî El-Arabî El-Cadîd, di vî warî de, raporên aborî yên rejîma Siyonîst ên duh nîşan dan ku şerê 12 rojî bi Îranê re nêzîkî 12 milyar dolar zirarên rasterast li aboriya Îsraîlê kiriye, di nav de lêçûnên leşkerî, zirarên ji êrîşên mûşekî yên Îranê, dayîna tezmînatê ji karsaz û kesan re, û lêçûnên ji nû ve avakirinê.
Li gorî texmînên ku ji hêla derdorên aborî yên Îsraîlê ve hatine kirin, heke windahiyên nerasterast û tezmînatên eniya navxweyî jî werin hesibandin, ev lêçûn dê bigihîje zêdetirî 20 milyar dolarî. Rojnameya Îbranî Yedioth Ahronoth ragihand ku şer ji bilî lêçûnên din, nêzîkî 7 milyar dolar ji kabîneyê re zirar kiriye.
Medyaya Îsraîlê tekez kir ku artêşa Îsraîlê ji kabîneyê nêzîkî 11.7 milyar dolar xwestiye da ku zirarên xwe telafî bike, ku kirîna mûşekên astengker û stokên çekên din jî di nav de ye. Ziyana ku hatiye ragihandin li ser çend xalên sereke têne belavkirin, yên herî girîng 10 milyar şekel (pereyê Îsraîlê) ji bo lêçûnên leşkerî yên rasterast, di nav de lêçûnên cebilxane, mûşekên astengker, firînên balafirên şer û alavên yedek, 5 milyar şekel ji bo tezmînata karsaz û karkerên bandordar û zêdetirî 15,000 kesên ku malên xwe winda kirine û koçber bûne, û 5 milyar şekel ji bo telafîkirina zirara madî ya li avahî û binesaziya zirardar ji ber êrîşên mûşekî yên Îranê çêbûye.
Derbeya Mezin a Îranê li ser Şîrket û Budceya Îsraîlê
Rojnameya Yedioth Ahronoth zelal kir: Bê guman, ev hejmar lêçûnên berdewamiya bicihkirina bi hezaran Îsraîliyan li otêlan, kirêkirina xanîyên alternatîf ji bo wan piştî bidawîbûna dema bicihbûna demkî, û lêçûna tezmînatkirina karker û karsaziyên ku hatine girtin nagirin nav xwe. Ziyanên rastîn ên hema hema sêyeka milkên zirardar hîn nehatine destnîşankirin, û tê texmîn kirin ku ji bo ji nû ve avakirina wan dê bi mîlyaran şekel hewce bike.
Dezgeha medyayê ya Îbranî, bi îşaretek çavkaniyek di Wezareta Darayî ya Îsraîlê de, ragihand ku Îsraîl dê ji Dewletên Yekbûyî piştgirîya zêde bixwaze, çi bi rêya alîkariya darayî ya rasterast an jî bi garantîyên darayî, da ku lêçûnên şer telafî bike û hewcedariyên parastinê yên lezgîn bicîh bîne.
Çavkaniyê her wiha rewşa xirab a şîrketên Îsraîlî piştî şerê bi Îranê re anî ziman, û tekez kir ku lêçûna şer li ser aboriya şîrketên Îsraîlî di 12 rojan de ji sê û nîv mîlyar dolarî zêdetir bû.
Rojnameya aborî ya Îsraîlê Calcalist jî ragihand ku Îsraîl rojane nêzîkî 725 milyon dolar ji bo şerê li dijî Îranê xerc dike, û li gorî texmînên destpêkê, lêçûnên têkildarî dabînkirina pêdiviyên fona tezmînatê dê bigihîjin 1.5 milyar dolar, û tê payîn ku kêmasiya budçeyê ya îsal ji sedî 6 derbas bibe.
Medyaya Îbranî ragihand ku ji bilî van windahiyan, êrîşên mûşekî yên Îranê piştî ku mûşekên Îranê li avahiya sereke ya borsayê ya Tel Avîvê ketin, di herikîna sotemenî û enerjiyê de astengiyên berfireh û windahiyên mezin ji bo bazara sermayeyê çêkirin, û heke şer berdewam bikira, dê ji bo Îsraîlê bibe sedema hilweşîna aborî ya tevahî.Malpera Financial Express her wiha ragihand ku Îsraîlê di hefteya yekem a şerê li dijî Îranê de zêdetirî 5 milyar dolar xerc kiriye, û Wall Street Journal jî ragihand ku lêçûna rojane ya pergalên mûşekî yên parastina hewayî yên Îsraîlê di şerê li dijî Îranê de heta 200 milyon dolar e.
Derbeya Îranê li ser hewavanî û şîrketên hewayî yên Îsraîlê
Nasser Abdul Kerîm, profesorê alîkar ê darayî li Zanîngeha Amerîkî ya Filistînê, di hevpeyvînekê de bi Ajansa Anadolu re diyar kir ku ji bilî lêçûnên leşkerî yên rasterast ji bo siyonîstan, şerê di navbera rejîma siyonîst û Îranê de bandorek neyînî li ser çalakiyên hilberînê yên rejîmê jî kiriye û dikare rasterast û nerasterast heta 20 milyar dolar lêçûn li Îsraîlê bike.
Wî zêde kir: Tê payîn ku kêmasiya budceya Îsraîlê ji sedî 6 zêde bibe, û dayîna tezmînatê ji niştecihên siyonîst ên ku di dema êrîşên Îranê de zirar dîtine dê rewşa darayî ya giştî ya Îsraîlê hîn xirabtir bike. Rejîma siyonîst yek ji sê tedbîran difikire da ku kêmasiya budceya xwe veşêre; Kêmkirina lêçûnên giştî yên li ser tenduristî û perwerdehiyê, zêdekirina bacan, an jî serî li deynkirinê bide, ku dikare rêjeya deyn-dahatê ji sedî 75 zêdetir bike.
Malpera Financial Times her wiha ragihand ku Îranê binesaziya krîtîk li Tel Aviv û Hayfayê hedef girtiye, di nav de êrîşek li ser rafineriya Hayfayê, ya herî mezin a Îsraîlê, ku ew girt û rojane nêzîkî 3 mîlyon dolar zirar çêkiriye.
Balafirgeha Ben Gurion a Îsraîlê, ku bi gelemperî rojane 300 geşt û 35,000 rêwiyan hildigire, di dema şer de ji ber êrîşên Îranê hate sekinandin. Rawestandina geştên li balafirgeha herî mezin a Îsraîlê bi rawestandin û veguheztina geştên balafirgehên mezin ên Îsraîlê, di nav de El Al, re pêk hat, ku nêzîkî 6 mîlyon dolar zirar çêkir.
Veberhêner ji deverên dagirkirî direvin û ji ber mûşekên Îranê zirara giran li bazara borsayê ya Îsraîlê ket
Bazarên darayî yên rejîma Siyonîst jî di bin siya êrîşên dijwar ên mûşekî yên Îranê de, nemaze êrîşa li ser bazara borsayê ya Îsraîlê, ku bi qasî %8ê tevahî hinardekirina rejîmê pêk tîne, zirara giran dîtin.
Lêdana li borsayê di nav veberhênerên Filistîna dagirkirî de panîk û firotina berfireh a borsayê çêkir û meyla daketina bazarê bilez kir, ku aramiya aborî ya Îsraîlê xist xeterê. Medyaya Îbranî her wiha balê dikişîne ser ziyanên berfireh ên milyar dolarî yên ku di encama êrîşên mûşekî yên Îranê yên li ser Enstîtuya Weizmann û rafineriya Hayfayê de çêbûne, û tekez dike ku asta zirara ku êrîşên mûşekî yên Îranê li Îsraîlê kirine hêdî hêdî diyar dibe.
+/Dawiya peyamê
Your Comment