Li gorî rapora nûçegihanê çandî yê Ajansa Navneteweyî ya Ehl-ul Beytê (s.x) -ABNA-Di dema ku hêzên demokratîk ên kurd li Sûriyê ragihand ku radestkirina çekan ji rêjîma Ebû Mihemed el-Colanî ne mimkun e, Tirkiye diyar kir ku hikûmeta derbasî ya Sûriyê bi serokatiya Colanî resmen daxwaza alîkariya çekdarî ji bo xurtkirina qabiliyetên parastinê kiriye.
Ankara di pozîsyonên xwe yên piştgiriya leşkerî de tiştek li ser dabînkirina çekan ji bo şerê Sûriyê dijî rejîma cîhûyan negotiye. Di heman demê de, Tel Avîv di bûyerên Suwedayê de piştgiriya Druzî kir û ji bo parçekirina Sûriyê xebitî.
Her çend Ankara ragihand ku rêjîma Colanî daxwaza resmî ya piştgiriya çekdarî kiriye jî, bersiva Tirkiyeyê "bi baldarî" bû. Çavkaniyek leşkerî ji Wezareta Parastinê ya Tirkiyê got: "Ankara di vê daxwazê de xebata xwe ya perwerde, şêwirmendî û piştgiriya teknîkî ji bo xurtkirina qabiliyetên parastinê yên Sûriyê berdewam dike."
Tirkiye li hemberî daxwazên Sûriyê baldar e, ji ber ku Tel Avîv berê bingehên hewayî, erdî û deryayî yên li Sûriyê bombebar kiribûn, ku ev yek hêrsa Tirkiyeyê hilweşand. Di adar û nîsana borî de, cîhûyî bingehê "T4" li Hemsê û firgeha leşkerî ya Hameyê bombebar kirin. Tê gotin ku Tirkiye dixwaze bingehê "T4" bibe bingehê hewayî ya xwe û ji firgeha Hameyê ji bo veguhastina malzemeyên locîstîkê re bikar tîne.
Piştî bûyerên xwînî yên Suwedayê, ku hêzên Colanî tê de qedexeyên mafên mirovan, tawan û dizî pêk anîn, qerara komîteya xizmetên darayî ya Meclisa Nûnerên Amerîkayê derket ku qanûna Sezarê dirêj bike û bendek piştgiriya kêmîniyetan lê zêde bike. Hikûmeta nû ya Dîmeşqê hêvî dikir ku qanûna Sezarê, ku sansûronên giran li Sûriyê têne sepandin, were betal kirin. Ev plan bêyî sansûr ji bo Sûriyê ji 180 rojan digihîjaye 2 salan.
Ev rapor di berdewamê de li pey kontratên mîlyardî yên Erebistana Siûdî bi rêjîma Colanî re diçe û dibêje ku nayê zanîn Erebistana Siûdî ji Colanî çi dixwaze, ji ber ku di dema ku pirs li ser qabiliyeta Colanî ji bo hukm û jiyana xwe tên kirin, Dîmeşq di rojên dawî de şahidê bûyerek aborî ya giring bû ku bi forumeke veberhênanê ya Siûdî-Sûrî re hate lidarxistin.
Qada veberhênanên pêwîst ji bo avakirina Sûriyê di 20 salên pêş de 400 mîlyar dolar tê texmîn kirin. Xalid el-Felah, wezîrê veberhênanê yê Erebistana Siûdî, ku çarşembê bi serê komek ji zêdetirî 150 nûnerên beşên dewletî û taybet hat Dîmeşqê, di axaftina xwe de ragihand ku di vê forumê de dê 47 peyman û memorandûmên hevpeymanê bi nêzîkî 24 mîlyar rîyalê Siûdî (5,6 mîlyar dolar) bên îmzekirin.
Ev veberhênan ji aliyê Siûdiyan ve hate pêşkêş kirin, di dema ku Tom Barak, nûnerê Amerîkayê li Sûriyê, bersiva vê pirsê da ku "Ma dibe ku Sûrî senaryoyên felaketbar wekî Lîbya û Efxanistan biceribîne?" got: "Erê, an jî xirabtir."
Li hemberî van guherînan, ev pirs tê kirin: "Sûrî dê here ku derê?" Yusuf Ziya Comert, nivîskarekî tirk, di beşek ji nivîsara xwe de derdora Sûriyê wiha kurt dike: "Sûriyek parçebûyî û lawaz, ji bo çarçoveya rejîma cîhûyan di demdirêj de guncantir e. Tel Avîv dixwaze kêmîniyên Druzî û kurdan nêzîkê xwe bike da ku li nav Sûriyê bandora xwe biparêze."
Your Comment