Li gorî rapora nûçegihanê çandî yê Ajansa Navneteweyî ya Ehl-ul Beytê (s.x) -ABNA-Îro pêncşemê, Encumena Ewlekariya Neteweyên Yekbûyî bi hemawayî biryara da ku wexta karê hêzên parastina aştiyê yên UNIFIL (Yûnîfîl) li başûrê Libnanê ji bo cara dawî heta 31ê berfanbara 2026an were dirêj kirin.
Di naveroka vê biryarê de, Îsraîl hatiye gazîkirin ku hêzên xwe ji bakurê xeta şîn û pênc xala din di axa Libnanê de derxe. Her weha ji hikûmeta Libnanê jî hatiye xwestin ku bi piştgirîya Neteweyên Yekbûyî li herêmen ku Îsraîl vala dike, hêzên xwe bicih bike.
Berê, "Joseph Aoun" serokê Libnanê, ragihandibû ku li Encumena Ewlekariyê li ser dirêjkirina wexta karê Yûnîfîlê ji bo salek din li hev hatiye. Li gorî daxuyaniya serokatiyê, Aoun îvarê îro têlefonek ji serokê Fransayê, Emmanuel Macron, wergirtiye ku di wê de danûstandinên dawî li ser dirêjkirina karê Yûnîfîlê hatine nirxandin.
Serokê Libnanê vê dirêjkirinê wekî gavek pêşveçûn danasî kir ku dê alîkariya artêşa Libnanê bike ku di rewşa derketina temam a Îsraîl û rawestandina çalakiyên dijminane de, desthilatdariya xwe heta sînorên navnetewî belav bike û her weha hemû dîlên libnanî jî azad bibin.
Di vê têkilîyê de, her du alî her weha li ser plana artêşa Libnanê ji bo bicihanîna biryara hikûmetê ya li ser desthilatdariya çekan di destên hêzên ewlehiya fermî yên welat de, gotûbêj kirin.
Piştgiriya navnetewî ya berfireh ji bo plana artêşa Libnanê**
Emmanuel Macron di vê gotûbêjê de, plana artêşa Libnanê ji bo desthilatdariya çekan wekî gavekî giring danasî kir ku bi taybetî ji ber piştgiriya berfireh a Ewropayê û cîhana navnetewî ji bo wê, divêt bi baldarî were bicihanîn.
Tê bîra xwe ku di 5ê tebaxa sala niha de, hikûmeta Libnanê biryara da ku hemû çek, çeka Hizbullahê jî di nav de, divêt bin kontrola hikûmetê be û artêş mecbûr ma heta dawiya meha niha plansaziyek ji bo vê armancê pêşkêş bike û heta dawiya sala 2025an bicih bîne.
Kara Yûnîfîlê; ji damezrandinê heta pirsgirêkên meydanî
Hêzên Yûnîfîl di sala 1978an de piştî êrîşa Îsraîlê li başûrê Libnanê hatine damezrandin û piştî şerê tîrmeha 2006an û pejirandina biryara 1701ê ya Encumena Ewlekariyê, kara wan bi awayekî berbiçav hate fireh kirin. Zêdetirî 10 hezar leşker li vê çarçoweyê ji bo çavdêriya agirbestê û piştgiriya artêşa Libnanê li başûrê çemê Lîtanî hatine bicih kirin.
Di dema deh salên dawî de, Yûnîfîl rûbirayê êrîşên xwînî bûne; di nav de êrîşa rasterast a Îsraîlê li ser qerargeha wan li bajarê Qana di sala 1996an de ku bû sedema şehîdketina zêdetirî 100 sivîlên ku xwe veşartibûn di qeraxê de. Her weha hin hêzên Yûnîfîl jî di teqînên salên 2007 û 2011an de hatin kuştin.
Di salên dawî de, ev hêz rûbirayê tengasiyên ji aliyê hin rûniştvanên başûrê Libnanê bûne ku carinan bûye sedema êrîşê li ser gerîdeyên wan û rê li ber lecuna wan girtiye. Neteweyên Yekbûyî di bersiva vê rewşê de, hişyariya li ser lawazkirina kara Yûnîfîl da.
Di heman demê de, Îsraîl Yûnîfîlê tawanbar dike ku nikare rê li ber qaçaxçîtiya çekan li herêmên sînorî bigire, lê Yûnîfîl tekîd dike ku kara van hêzan tena çavdêrî û piştgirî ye û tê de destêrxistina rasterast tune.
--------------------
Tags (Etîket):
Libnan
Encumena Ewlekariyê
Yûnîfîl
Îsraîl
Your Comment