22 December 2025 - 21:33
Netanyahu vebijarkên êrîşa li ser Îranê dîsa dide ser maseya Trump

Serokwezîrê Îsraîlê dixwaze di hevdîtina xwe ya bi serokkomarê Amerîkayê re, vebijarkên êrîşên nû yên gengaz(muhtemel) ên Îsraîlê li dijî Îranê pêşkêş bike.

Li gorî rapora nûçegihanê çandî yê Ajansa Navneteweyî ya Ehl-ul Beytê (s.x) ABNA- li ser bingehê rapora torê «NBC News» bi vegotina çavkaniyên Îsraîlî û Amerîkî, «Benyamîn Netanyahû» serokwezîrê Îsraîlê dixwaze «Donald Trump» serokkomarê Amerîkayê bi planên gengaz ji bo pêkanîna êrîşên nû li dijî Îranê agahdar bike.

Van çavkaniyan ragihandin ku têkçûna endîşeyên berpirsiyarên Îsraîlî li ser berfirehbûna bernameya fîşekên balîstîk ên Îranê zêde bûye; bernameyek ku bi gotina wan di encama êrîşên leşkerî yên Îsraîlê di destpêka sala niha de zirar dît, lê hîn jî di rêya vejîna xwe de ye. Ji ber vê yekê, Îsraîl xwe ji bo pêşkêşkirina vebijarkên êrîşa nû li dijî Îranê ji serokkomarê Amerîkayê re amade dike.

Bi gotina wan çavkaniyan, berpirsiyarên Îsraîlî her weha loqman in ku Îran dest bi ji nû ve çalak kirina malperên xwe yên zêdekirina uranyûmê kiriye, yên ku di şerê 12-rojî de bûne armanca êrîşên Amerîkayê.

Tê hêvî kirin ku Netanyahû ـ ku bi tawanên sûcên şerî li Xezzeyê tê peydan û di bin lêgerîna Dadgeha Cezayî ya Navneteweyî de ye ـ di hevdîtina xwe ya pêşerojî bi Trump re di dawiya vê mehê de li eyaleta Florida, gotin û planên xwe ji bo êrîşa li dijî Îranê pêşkêş bike.

Bi gotina çavkaniyan, beşek ji gotinên Netanyahû ev e ku çalakiyên Îranê ne tenê xeterek ji bo Îsraîlê ne, lê her weha ji bo tevahiya herêmê û bi taybetî ji bo berjewendiyên Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê jî xetereyek in.

Her weha hat gotin ku serokwezîrê Îsraîlê dê vebijarkên beşdariya rasterast a Amerîkayê di her cure operasyona leşkerî ya nû de an jî pêşkêşkirina alîkariyê, ji Trump re pêşniyar bike.

Bi vê re jî, du berpirsiyarên berê yên Îsraîlî gotine ku heke tansiyona navbera berpirsiyarên Amerîkî û Îsraîlî li ser nêrîna Netanyahû ya li ser agirbestê li Qeraxa Xezzeyê berdewam bike ـ agirbestek ku ji 10ê Cotmehê ya borî ve hat destpêkirin û Îsraîl gelek caran ew binpê kiriye ـ dibe ku Trump ji bo her cure çalakiyên leşkerî yên nû li dijî Îranê kêmtir dilxwaz be.

Planên Îsraîlê

Derbarê planên ku Netanyahû dixwaze ji Trump re pêşkêş bike, çavkaniyek ku agahdar bû rave kir ku berî êrîşên Hezîranê, Îsraîl çar vebijarkên çalakiyên leşkerî pêşkêşî Trump kiribû.

Bi gotina vê çavkaniyê, vebijarka yekem pêkanîna operasyonek yekalî ya Îsraîlê li dijî Îranê bû, vebijarka duyem piştgiriya sînordar a Amerîkayê tê de bû, vebijarka sêyem operasyona hevbeş a Amerîka û Îsraîlê bû û vebijarka çarem pêkanîna tevahî ya operasyona leşkerî bi destê Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê bi tenê bû. Di dawiyê de, Trump bi pêkanîna operasyona hevbeş re qebûl kir.

Vê çavkaniyê zêde kir ku Netanyahû bi îhtîmalê di hevdîtina pêşerojî de jî dê komek wisa ya vebijarkan ji Trump re pêşkêş bike.

Hevdîtina pêşerojî

Her çend hukûmeta Îsraîlê ji planên hevdîtinek navbera Netanyahû û Trump di 8ê Deyê de agahî daye, lê Trump roja pêncşemê ya borî di bersiva pirsên rojnamevanan de got: hêj şertên fermî nehatine diyarkirin, lê ew dixwaze bi min re hevdîtin bike.

Di vê têkiliyê de, «Ana Kelly» axaftvanê Qesra Spî ragihand ku Trump gotiye ku heke Îran li pey bidestxistina çeka nukleerî be, ew malper berî ku bigihîje vê armancê dê were êrîşkirin û têkbirin.

Wê zêde kir ku Ajansa Navneteweyî ya Enerjiyê ya Atomî û hukûmeta Îranê jî nirxandina hukûmeta Amerîkayê piştrast kirine ku operasyona bi navê ‘Çekûşê Nîvê Şevê’ bi tevahî şopên nûklear ên Îranê têk biriye; her çend di nirxandinên destpêkê de hatibû gotin ku dibe zirar ne pir berfireh be.

Ev pêşketin di demekê de têne dîtin ku Tahran amadebûna xwe ji bo ji nû ve destpêkirina danûstandinên dîplomatîk bi Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê re li ser bernameya xwe ya nûklear ragihandîye.

Di çarçoveya tiştê ku Amerîka bi navê operasyona Çekûşê Nîvê Şevê tê nasandin de, artêşa Dewletên Yekbûyî bêrî 1ê Tîrmehê bi bikaranîna zêdetir ji 100 balafir, binavkêş û heft bombefiroşên B-2, saziyên nûklear ên Îranê kirin armanc. Ev êrîş piştî çend rojên êrîşên li pey hev ên Îsraîlê li navendên leşkerî yên Îranê û kuştina hin berpirsiyaran ku ji 23ê Xordadê dest pê kiribû, hatin pêkanîn û şer di dawiyê de di 3ê Tîrmehê de bi dawî bû.

..............................

Dawiya peyamê/

Etîketên nûçe
Trump
Netanyahû
Amerîka
Îsraîl
Îran

Your Comment

You are replying to: .
captcha